معناشناسی لوحِ محفوظ در قرآن
نویسندگان
چکیده مقاله:
یکی از واژگانی که در حوزة معنایی کتابت در قرآن قرار میگیرد، لوح محفوظ است. واژة «لوح محفوظ» یک مفهوم بنیادین بوده و به این شکل تنها یک بار در قرآن آمده و همین امر سبب بهوجودآمدن اختلافنظرها دربارة ماهیت این واژه از دیرباز میان قرآنپژوهان بوده است. واژهشناسان در بررسی معنای لوح از تورات، قرآن و منابع عصر نزول استفاده کرده و معانی الواح موسی، تختههای کشتی و هر چیزی را که بتوان بر روی آن نوشت، بیان کردهاند. پژوهش حاضر با روش معناشناسی همزمانی، میدان معنایی لوح محفوظ را تبیین کرده است. واژگان امالکتاب، کتاب مکنون، کتاب مبین، فیکتاب، کتاب حفیظ و علمالکتاب با آیة لوح محفوظ بافت و سیاق مشترک دارد و در میدان معنایی لوح محفوظ قرار میگیرند. تحلیل همنشینها و بافتِ آیات این واژگان، نشاندهندة علم خداوند است که با الفاظ گوناگونی آمده است. اگر از علم خداوند به لوح محفوظ، کتاب و... تعبیر شده است، به دلیل زبان عرفی قرآن و کاربرد مجاز در آن است که علم خداوند از نوع مجاز محل و حال تعبیر شده است. همچنین وضعیت علم در جاهلیت و وجه اصلی اعجاز قرآن نیز نشان میدهد مراد از لوح محفوظ همان علم خداوند است.
منابع مشابه
لوح محفوظ
چیستی لوح محفوظ و تبیین آن در این نوشتار مورد تحقیق قرار می گیرد. نگارنده ابتدا مسأله محل بحث را در لغت، قرآن و روایات مورد توجه قرار داده و آنگاه دیدگاههای مفسران و اندیشمندان دینی را دربارة آن مطرح نموده و به بررسی آنها پرداخته و یکی از آنها را برگزیده است. از کنار هم نشاندن دیدگاهها دربارة چیستی لوح محفوظ، فاصله بسیار متباعد این دیدگاهها در خصوص این حقیقت قرآنی نمایان می شود و از سویی دقت و ...
متن کامللوح محفوظ
چیستی لوح محفوظ و تبیین آن در این نوشتار مورد تحقیق قرار می گیرد. نگارنده ابتدا مسأله محل بحث را در لغت، قرآن و روایات مورد توجه قرار داده و آنگاه دیدگاههای مفسران و اندیشمندان دینی را دربارة آن مطرح نموده و به بررسی آنها پرداخته و یکی از آنها را برگزیده است. از کنار هم نشاندن دیدگاهها دربارة چیستی لوح محفوظ، فاصله بسیار متباعد این دیدگاهها در خصوص این حقیقت قرآنی نمایان می شود و از سویی دقت و ...
متن کاملبررسی برداشتهای تفسیری علامهطباطبایی درباره آیات مربوط به لوح محفوظ
این مقاله کوشیده است تا با رویکردی تفسیری ـ روایی، برداشتهای تفسیری علامه طباطبایی درباره لوح محفوظ و موارد مرتبط با آن مانند خزائن الهی و برخی از ویژگیهای لوح محفوظ مانند اتصاف آن به حکیم بودن را مورد بررسی قرار دهد. به شهادت آیات و روایات، محفوظ بودن لوح، بهمعنای مصونیت حقیقت ماورایی قرآن از دستبرد و مسّ و شهود نامحرمان درگاه الهی است و بهمعنای محفوظ بودن آن از تغییر نیست. همچنین صفت «ح...
متن کاملمعناشناسی صبر در قرآن
استوارترین و مطمئنترین روش در شرح آیات، راهیابی به عمق معنای واژگان قرآن است که راه را برای تبیین مراد خدای حکیم هموار میسازد. این روش در میان مستشرقان نظیر ایزوتسو و برخی از محققان اسلامی بهکار گرفته شده است. پژوهش حاضر به معناشناسی مفهوم صبر در قرآن در سه گام معناشناسی واژگانی، میدانهای معناشناسی و مطالعات متنی میپردازد. در گام اول با ارائه تعریف معناشناسی صبر و تبیین جهانبینی آن از دید...
متن کاملمعناشناسی «برکة» در قرآن
برکة (یا برکت) در اصل به معنای ثبوت، دوام و فزونی خیر است که در حال رشد و افزایش است. مشتقات این واژه در قرآن تبارک، بارکنا، مبارک، بورک و برکات است. واژة تبارک در هشت مورد برای خداوند و در یک آیه برای «اسم» پروردگار بکار رفته است. همچنین، ذات باری تعالی نی خود «برکة» مطلق است. گسترة معنایی مشتقات برکت، شامل برکت در نسل، برکت در سرزمین، خیرات انبیاء، آب باران، خانة خدا و کتاب خدا می با...
متن کاملمعناشناسی احسان در قرآن
معناشناسی به مطالعة معنا میپردازد. «معنا» آگاهی از بافت فرهنگی و نیز رابطة یک واژه با واژگان دیگر در یک متن است. این مقاله با استفاده از معناشناسی، بر اساس بافت زبانی با بررسی روابط همنشینی و جانشینی به تحلیل معنایی «احسان» صرفاً در بافت قرآن کریم میپردازد. از همنشینهای احسان به واژههای «تقوا»، «معروف» و «عدل» و از جانشینهای احسان به واژههای «عمل صالح»، «بِر»، «خیر»، «فضل»، «انفاق»، «صدقه»،...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 19 شماره 73
صفحات 5- 46
تاریخ انتشار 2018-04-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023